Precies 650 jaar geleden stierf één van de grondleggers van het humanisme en van onze West-Europese cultuur: Francesco Petrarca. In zijn talloze geschreven werken wilde hij de donkere sfeer van de middeleeuwen overstijgen door plaats te maken voor het individu en de rede. Hij was in Europa in feite de eerste die zich bezig hield met het bestuderen van de klassieke oudheid. Als kosmopoliet avant la lettre reisde hij o.a. door Italië, Frankrijk en Duitsland. Deze reizen vormen de basis van zijn honderden Latijnse geschriften waarin hij het over de meest uiteenlopende thema’s heeft. Maar altijd staat de mens als individu op de eerste plaats. Omwille van de specifieke taalstructuren schrijft hij zijn proza in het Latijn, zijn poëzie in het Italiaans. In de Latijnse werken staat zijn geleerdheid op de voorgrond, in de Italiaanse zijn eigen gedachten, stijl, woord en klank.

De Canzoniere is één van zijn meest bekende werken. Dit is een verzameling van 366 sonnetten en canzones in het Italiaans. Zij vormen de leidraad voor ons programma. Zijn liefde voor Laura de Noves, een getrouwde vrouw die hij in 1327 op goede vrijdag in Avignon leerde kennen, vormt het centrale thema. Omwille van haar onbereikbaarheid werd deze liefdesvorm in de renaissance vaak als de meest ware beschouwd. Laura bleef Petrarca zijn hele verdere leven inspireren.

De Canzoniere bestaat uit twee delen: het eerste gaat over de levende Laura, het tweede is op aangrijpende wijze volledig gewijd aan zijn niet aflatende liefde, ook na haar dood.

Zelfs tot op de dag van vandaag is het de poëtische klank van deze verzen die vele componisten blijft inspireren. Wij kozen voor componisten die tijdens de 16de eeuw al in Italië verbleven of naar Italië reisden en daar in contact kwamen met zijn poëzie: Luca Marenzio, Cipriano De Rore, Orlando De Lassus, Hans Leo Hassler, Giaches De Wert en Adriaan Willaert.

Adelheid Glatt